:hiu

Ölçek 1/1’in ilk projesi, Kahramanmaraş ilinde bulunan Hacı İbrahim Uşağı Köyü'nde; köyün tek okulu olan ve ilköğretim beşinci sınıfa kadar eğitim veren iki derslikli Hacı İbrahim Uşağı Köyü İlköğretim Okulu öğretmenleri için lojman inşa edilmesi, okul binasının onarılması ve peyzaj düzenlemesi yapılması amaçlanarak 11 Temmuz – 31 Ağustos 2007 tarihleri arasında gerçekleşmiştir.

Ölçek 1/1 :hiu Sponsorları

Ölçek 1/1 :hiu Sponsorları

Ölçek1/1 :hiu sunumları

Taşkışla'da Ölçek 1/1 Sunumu

12 Kasım 2007 Pazartesi günü İTÜ Mimarlık Fakültesi "Taşkışla"da :hiu projesini sunduk ve Ölçek 1/1'in gelecek adımlarını tartıştık.





Çukurova Üniversitesi Ölçek 1/1 Sunumu

17 Aralık 2007 Pazartesi günü Çukurova Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'nde :hiu projesini sunduk ve "-nasıl bir mimarlık eğitimi alıyoruz? -biz öğrenciler bunu geliştirmek için ne yapabiliriz?" konularını tartıştık.

Medyada Ölçek 1/1 :hiu

:hiu projesi özellikle mimarlık dünyasına yönelik medyada yer aldı. Projenin duyurusu Natura, Icon, Tasarım, Tasarım Merkezi dergilerinde, Yeni Mimar gazetesinde ve Arkitera.com, Dexigner.com internet sitelerinde yapıldı. Ayrıca Arkitera.com’da proje sonrası Ölçek 1/1 üyeleri ile projeye dair geniş kapsamlı bir söyleşi yayınlandı.

Arkitera ile Ölçek 1/1 söyleşisi

Arkiterada Ölçek 1/1
Arkiterada Ölçek 1/1: hiu
Dexignerda Ölçek 1/1

Natura Dergisi temmuz sayısı

Icon Dergisi temmuz sayısı

Ölçek1/1 ve :hiu hakkında katılımcı yazıları

1/500, 1/200, 1/1000 derken şaşırmıştık ölçekleri. Bu olunca detay çalışılır, bunda şunu göstermene gerek yok, hayır bu ölçekte herşeyi görmemiz lazım. Sonuç; kucaklardaki maketler, saatleri alan paftalar ve teslime giden proje akademik eleştirilerle son bulur. Tasarımlar yarışmaya girer, sergilenir, yayınlanır fakat hiçbir zaman kullanıcı profiliyle karşılaşamaz ve yeni bir proje dönemi gelmiştir.Olması gerekeni göstermek, yapılabilirliği kanıtlamak için başladık ÖLÇEK 1/1 projemize. Problemlerimiz, muhattaplarımız, değerlerimiz, koşullarımız hem sosyal hem mimari açıdan değişmişti artık. Kürek, beton ,çimento , tuğla ile masa başında değil iskeleler üzerindeydik. Akademisyelerden çok ustalara ifade etmekte zorlandık kendimizi. Olağanın tersine ölçeğimizi şaşırıp koyduk tasarımımızı ortaya; 1e1 yaptık bu sefer.

Ayça Yontarım

Bilmem kaç ölçekte şu kadar santim bu kadar metredir diye aklımızda kalan kesirsel bilgileri “bir süreliğine” unutup, hiç almadığımız bir eğitim, bir deneyim için kendimizi yine kendimizin yükselttiği duvarların arasına soktuk. Belki de eğitim olarak bize verilen paketlerin en başında bu olmalıydı, kendimizi maketlerimizin içine sokarak düşünmeliydik fakat, sahip olduğumuz olanaklar, dayatmalar bizi ölçek kavramına hapsetti. Bu yüzden, farkında olmadan biz herşeyden büyük olduk. Aldığımız akademik övgülerle, eleştirilerle, daha mimar bile olmadan kendimizi ve egomuzu maketlerimizin yanındaki bedenimiz gibi kocaman sandık. Ta ki kendimizi dizimize kadar çimentonun içinde bulana kadar. Plandan kesitten ellerimizi çekip de bütün pisliğiyle, ameleliğiyle, çayıyla, karpuzuyla küçüldük de küçüldük ve bir ölçü olduk, ölçü birimi olduk.Okul projelerinde, yarışma projelerinde yaptığımız gibi şu bölgeye böyle kökten çözümler getirmedik, oradaki sorunları konsept paftaları eşliğinde çözme hayallerimizi kurgulamadık. Peki bir şeyleri değiştirdik mi? Kesinlikle evet. Gittik, başladık ve “Biz buyuz ve bunu yaptık” diyebileceğimiz bir sonuçla bitirdik. En önemlisi, yeni ve daha iyi işler yapma güdüsüyle bitirdik.

Neslihan Parmaksızoğlu

ben bir küçük cezveyimen

başında içime sindiremediğim bir kavram var, ölçek. 1/5000 ölçekler, 1/200 ölçekler,şehir ölçeği, dünya ölçeği vs. vs.. hepsinin neden var olduğu, hangi ölçekte neyin gösterilipgösterilmediğini biliyorum, ancak hiçbir zaman ölçeğe göre düşünemedim, çalışamadım. birşey yapıyorum ve yaptığım her yönüyle bir. üretilenlerin boyutları değişiyor sadece. "ee öyledirzaten, değişen nelerin o ölçekte gösterildiğidir..."laf-ı güzaf. basbaya ölçeğe göre düşünülüyor,düşündürtülüyoruz. sonrasında o ölçeklerle içinden çıkılamayan şehir planları, toplu konutlar,alışveriş merkezleri, hiçbir ölçeği gözetmeyen, hiçbir birliği düşünmeyen kapital ereksiyon projeleri.hayır, hemen ölçek 1/1 eleştirel söylemleri olan, sosyal sorumluluk sahibi bir oluşum gibi birdüşünceye de kapılmayın. bunlar da var ama, biz böyleyiz, bu yönde hareket ediyoruz diyebir şey söyleyemeyiz. söylemden önce eylem ortaya koymak daha önemli. eylemden sonrasöylemde bir. kavramların havada uçuştuğu, özgürlük diye insanların beyinlerinin kilitlendiği bir dönemde, herşeyin farkında olarak, herşeye karşı sağlam bir tavır belirlemek olmalı amaç.bir tavır, çok geniş ama özünde bir tavır. tek ölçek.

Emre Gündoğdu

Maraş'ta, yeni bir ortamda ve kültürde, 50 gün boyunca hayatım ve meslek yaşantım adına bir çok deneyim edindim. Tasarımına kıyısından da olsa katıldığım bu projeyi, gerçekleşirmek için elimden geldiğince çalışmak ve sonunu getirmek gerçekten mutluluk verici. İnşaat alanın zorluklarını birebir görmek, kötü sürprizlerle karşılaşmak, bunlarla başa çıkmaya çabalamak, üzerimize aldığımız sorumluluğu yerine getirmek için koşturmak ve bunları başarmak ileriye daha güvenli ve güçlü bakabilmemi sağlıyor. Mesleki boyutun yanında, yardımlarımıza ihtiyaç duyulan bir yerde, bir köy okulunun ihtiyacını karşılamak, oranın insanını tanımak, harika çocuklarla dostluklar kurmak, onların abisi olabilmek, insanın içine , büyük, bir iş yapmanın mutluluğunu getiriyor.

Hakan Gözlüklü

:hiu

Ölçek 1/1’in ilk projesinin hayata geçirildiği yer, Kahramanmaraş’ta, şehir merkezine yetmiş kilometre uzaklıkta bulunan Hacı İbrahim Uşağı Köyüdür. Kahramanmaraş İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne yapılan başvurunun olumlu sonuçlanmasının ardından proje için gereken verilerin toplanması amacıyla köye gidildi.Rakımı bin metre olan ve mevcut nüfusu sekiz yüz seksen iki kişi olan köyde beşinci sınıfa kadar eğitim veren Hacı İbrahim Uşağı Köyü İlköğretim Okulu bulunmakta. Okulun sadece beşinci sınıfa kadar eğitim vermesinin sebebi, öğrencilerin altıncı sınıftan itibaren taşımalı eğitim sistemi ile köye yakın diğer okullara yönlendirilmesidir.

Ölçek 1/1 tarafından yerinde yapılan incelemeler sırasında göze çarpan ilk durum yüze yakın öğrencisi bulunan okulun sadece iki dersliği bulunması ve bunun sonucunda derslerin zorunlu olarak belli seviyedeki sınıfların birleştirilmesi ile işleniyor olmasıydı.Kısıtlı imkânlarla eğitim öğretim veren okulda göze çarpan diğer bir durum ise okulda görev yapan dört öğretmenin barındıkları lojmanlardı. Lojman diye nitelendirilen yerler; okul binası içinde öğretmenlere ayrılmış bir oda ve bina dışındaki tuvalete sonradan eklenmiş diğer bir odacıktan ibaret aslında çoğu ihtiyacı karşılamayan sağlıksız birimlerdi.Öğretmenlerin barınma koşullarının yetersizliğinin yanı sıra, okulda öğrencilerin ders zamanı dışında vakit geçirmesi ve resmi törenlerin yapılmasına olanak sağlayacak herhangi bir çevre ya da bahçe düzenlemesi mevcut değildi.

Ölçek 1/1 tarafından yerinde bire bir bakılarak yapılan tüm incelemeler ve gözlemler sonucunda söylemde kalmayıp eyleme geçerek Hacı İbrahim Uşağı Köyü İlköğretim Okulu’na lojman ve tuvalet inşa edilmesine, okul binasının onarımına ve peyzaj düzenlemesine karar verildi.


Tasarım Süreci


Köyde görev yapan dört öğretmen için tasarlanacak olan lojmanda öğretmenlerin hem kişisel kullanımlarına olanak sağlayacak özel birimler hem de birlikte kullanıma açık ortak birimler yaratılması ve bu birimlerin altı hafta gibi kısa bir sürede deneyimsiz işçi–öğrenciler tarafından inşa edileceği göz önünde bulundurularak tasarıma başlandı. Tasarım sürecinde proje danışmanı Han Tümertekin ile düzenli bir şekilde görüş alış verişinde bulunuldu.

Yan yana sıralanmış şekilde tasarlanan dört özel birim, kullanıcının ihtiyacını karşılayacak mutfak, banyo ve diğer eylemler için düşünülen yaşama hacimlerinden oluşmaktadır. Ortak alan ise öğretmenlerin bir arada vakit geçirebilecekleri, genel eylemler için tasarlanmış bir iç mekân olarak düşünülmüştür.

Kullanıcı eylemlerinin ve inşaat süresinin yanı sıra tasarıma yön veren diğer bir durum da çevresel etkenler olmuş, yapı konumlandırılırken gün ışığı ve manzara kriterleri göz önünde bulundurulmuştur.


Uygulama Süreci


11 Temmuz’dan 30 Ağustos’a kadar devam eden uygulama aşamasına dönüşümlü olarak çeşitli mimarlık fakültelerinden yirmi iki öğrenci katıldı. Süreçte öğrencilerin yanı sıra sorumlu inşaat firmasının ustaları ve işçileri de görev aldı. Katılımcılar şantiyeye on bir kilometre mesafede bulunan Ilıca Kasabası’nda konakladılar.


Şantiye Raporu


*11 Temmuz 2007 günü temel sınırlarının işaretlenmesi işlemi ile inşaata başlandı. İnşaatın başlangıç aşamasında katılımcı öğrenci sayısı sekizdi.

*Temel kazma işlemi iki gün boyunca devam etti. Bu işlem sırasında Ilıca Belediyesi’nin sağladığı iş makinesi kullanıldı.

*Temel kalıpları, kalıpçı ustaların ve öğrencilerin birlikte çalışması ile hazırlandı ve sonrasında grobeton dökümü yapıldı.

*Köye hazır beton ulaştırılamadığı için beton harcı şantiyede hazırlandı.

*Temel kalıbı hazırlanması, temel donatı demirlerinin bağlanması ve temel betonunun dökülmesi işlemleri 21 Temmuz’da sonlandı.

*Genel seçimler nedeni ile şantiyeye 22–24 Temmuz arası, iki gün ara verildi.

*24 Temmuz günü dolgu yapıldı ve blokaj için taşlar döşendi.

*Döşeme betonu döküldü.

*Bu aşamada duvarlar için beklenen yığma gaz betonlar irtibatta olunan firma tarafından gönderilmediği için sekiz günlük bekleme süresine girildi. Sekiz günlük süre sonunda beklenilen malzeme gelmediği için Kahramanmaraş’tan yığma tuğla satın alınarak duvar uygulamalarına bu malzeme ile devam edildi.

*Duvar ustalarının gözetiminde duvarların örülmesine başlandı ve bu iş üç gün içinde bitirildi.

*Duvar örme sürecinde şantiyede on beş öğrenci görev aldı.

*Duvar örme işlemi bittikten sonra sırası ile kolonlar ve kirişler için demir donatıların bağlanması, kolon ve kiriş kalıplarının çakılması ve beton döküm işlemi tamamlandı.

*Çatı uygulamasında, çatı için beton tabla dökülmesinden iş gücü eksikliği ve zaman kaybı olacağı düşüncesiyle vazgeçildi ve Kahramanmaraş’ta sandviç panel firmasıyla anlaşıldı.

*Çatı profilleri hazırlandı ve üç gün içerisinde monte edildi.

*Bu süre içerisinde su ve elektrik tesisatı döşendi ve sandviç panellerin montajıyla çatı uygulaması tamamlandı.

*Çatı uygulamasından sonraki aşama olarak duvar ve cephe, kaba-ince sıva işleri yapılmaya başlandı.

*Seramik döşeme malzemeleri döşeme yüzeylerine uygulandı.

*Mutfak tezgâhları monte edildi.

*Şantiye uygulama süreci odaların ve cephenin boyanması işlemi ile sonlandı.


Tasarım aşamasında alınan kararlardan bazıları gerek şantiye şartlarının düşünülenden farklı olması gerek sponsorluk konusunda yaşanan aksaklıklar gerekse de maddi imkânsızlıklar nedeni ile uygulanamadı ya da değiştirildi.

Okula yeni bir tuvalet inşası ve okul bahçesinin düzenlenmesi zaman ve kaynak yokluğundan yapılamadı. Ama bu konuda olumlu bir gelişme olarak proje sayesinde kamuoyunun dikkati çekilerek köye yeni ve daha büyük bir okul yapımı için arsa bir hayırsever tarafından satın alındı ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü de bu okul inşaatını önümüzdeki birkaç yıllık programına dâhil etti.

Lojman tasarlanırken, öğretmenlerin konforu düşünülerek projeye dâhil edilen kalorifer tesisatı köy şartlarında kullanımının zorluğu ve kaynak yokluğundan iptal edildi. Ayrıca arka bahçe kullanımı amacıyla koyulan arka kapılar arazi şartlarının arka bahçe için elverişsiz olması sebebiyle pencereye çevrildi. Önde daha büyük ve cam olarak düşünülen kapılar ise güvenlik ve mahremiyet istekleri nedeni ile küçültüldü ve ahşap malzemeden yapıldı.

Köyün şehir merkezine uzak olması ve arazi şartları sebebiyle hazır beton kullanılamaması nedeni ile çatı betonarme yerine sandviç panel yapıldı.

Sözlü onay alınan gaz beton firmasının daha sonra vazgeçmesi sonucu ciddi şekilde zaman kaybı yaşandı.

Ana sponsordan katılımcı öğrencilerin ihtiyaçları için temin edilen bütçe yaşanan aksaklıklar sebebi ile inşaata aktarıldı ve katılımcılar masraflarını kendileri karşıladılar.


Okulun İyileştirilmesi


Okulda yapılacak iyileştirme çalışması için öncelikli olarak İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile irtibata geçildi, sınıf duvarlarının boyanması için gerekli malzeme temin edildi. Sıra ve masaların değişmesi sağlandı. Okula televizyon, DVD çalar ve yazıcı alındı. Okul öğrencileri için çeşitli kırtasiye ürünleri, defter ve kitap temin edildi.


Sosyal İlişkiler


Öğrencilerin köye ve uygulamalara kısa sürede uyum sağlamasında şüphesiz en büyük etken köy halkının sergilediği yardımcı ve misafirperver yaklaşım idi. Halkın imece usulü yardımları ve köydeki çocukların şantiye çalışmalarına yardım etme çabaları, şantiyede görevli öğrencilerle köy halkı arasında hızlı ve samimi bir iletişim sağladı. Çocukların ve köylülerin şantiyeye gelmeleriyle başlayan bu iletişim, sonrasında iade-i ziyaretler ile şantiye çalışanlarının yavaş yavaş köydeki sosyal hayatın içine girmelerini sağladı! Öyle ki bir süre sonra şantiyede çalışan öğrenciler onları şantiyede yalnız bırakmayan çocukların aileleri ile tanışma ve evlerine ziyarete gitme imkânı buldular. Köy halkının sıcak ve eli açık ağırlamaları sonucu “şımaran” öğrenciler hemen hemen tüm köy hanelerini ziyaret ettiler.

Ölçek 1/1’in uygulaması yeni bir yapı inşa etmek ve yenileme yapmak dışında kullanıcılarla da bire bir ilgilenmekti :hiu projesinde. Yani okul öğrencileriyle bire bir ilişkiler kurmak ve de onlarda okuma bilincini uyandırabilmek ya da pekiştirebilmek. Bu amaçla çocukların kitap okumaya teşvik edilmesine yönelik girişimlerde bulunuldu. Okulların açılmasıyla temin edilen kitaplar, kırtasiye malzemeleri köye getirilerek öğrencilere dağıtıldı. Ve oyuncaklar! Yaptıkları işlerle çalışanların yükünü hafifleten, şantiye boyunca öğrencilerin en büyük destekçisi olan miniklere, bu hevesli emeklerinin asla karşılığı olamayacak ufak armağanlarla teşekkür edilmeye çalışıldı.